Gaan feminisme en geloof samen? Ik gebruik expres het woord ‘geloof’ omdat ik dit wil onderscheiden met het begrip ‘religie”. Religie en geloof zijn niet hetzelfde. Religie is de institutie van een geloofsovertuiging. Geloof is iets meer persoonlijk, hoewel heel erg nauw is verbonden met religie.

Vaak wordt gezegd dat religie, met name de grote religies als de christendom en de islam, de onderdrukking van vrouwen in stand houdt, zo niet heeft uitgevonden. Dus, feministen moeten de rol van religies in de onderdrukking van vrouwen aan de kaak blijven stellen en blijven verwerpen. Maar wat zou onze houding als feministen tegen de gelovige vrouwen onder ons moeten zijn? Moeten de feministen hen bevrijden van de ketenen die hen onderdrukt houden? Vrouwen die van deze onderdrukking af willen moeten feministen zeker ondersteunen. Dit staat voor mij vast. Maar vrouwen ‘bevrijden’ van hun religieuze onderdrukking klinkt in mijn oren naar arrogantie, betuttelend, en geen vertrouwen hebben in de eigen kracht van deze vrouwen. 

Noem het nou culturele relativisme, maar ik vind dat als feministen wij in staat moeten zijn om gelovige vrouwen onder ons in hun waarde te laten. Wel moeten we hen blijven engageren, maar vanuit respect en met vertrouwen in het proces dat zo’n engagement met zich meebrengt. De houding als ‘bevrijder’ hoort naar mijn mening  tot het patriarchaal denkpatroon. Ik wil liever denken in termen van het empoweren, het vertrouwen hebben in de zelfbeschikking van vrouwen.

Als feministen moeten we erop kunnen vertrouwen dat vrouwen in staat zijn om uit hun religie over te kunnen stijgen. Ja, solidair zijn in hun inspanningen om dit te doen hoort hier ook bij. Dit hoeft niet te betekenen dat ze hun geloof naast zich moeten neerleggen. Het is eerder dat ze de invulling van hun geloof los kunnen koppelen aan datgene in hun religie dat hen onderdrukt houden. 

Dus ja, geloof en feminisme gaan degelijk wel samen. Ik wens iedereen een hele fijne Internationale Vrouwendag!

– Een feministe geluid uit het oosten